تغذیه و رژیم غذائی قناری

تغذیه صحیح از اصولی ترین و پر اهمیت ترین مسئله در نگهداری پرندگان قفسی می باشد كه ضامن حفظ سلامتی و شادابی پرندگان است.

طبق دسته بندیهای زیست شناسی ، قناری وحشی كه از اجداد قناری اهلی شده فعلی می باشد ، به دسته گنجشكها و خانواده فنج ها از راسته سبك بالان تعلق دارد و گروه قناریها خود جزء كوچكی از این خانواده بزرگ است .
قناری پرنده ایست دانه خوار اما جیره غذایی او را تنها دانه ها تشكیل نمی دهند و سبزیجات تازه و میوه های رسیده نیز مورد علاقه او می باشند .

پرندگان آزاد ، در قلمرو خود قادر به تامین نیازهای بدنی می باشند. از جوانه درختان تا میوه های وحشی و دانه گیاهان ،‌كرم ها و بسیاری از غذاهای دیگر . اما پرندگان در قفس اینگونه نیستند و نیازهای آنها را صاحبان آنان باید تهیه كنند.

در تغذیه پرندگان قفسی رعایت چند نكته اهمیت دارد: غذای آنان باید تازه ، طبیعی ، متنوع و تمییز باشد. و از نظر طبیعت سردی و گرمی و تامین املاح معدنی و ویتامین ها مورد توجه قرار گیرند. در این قسمت به خواص بعضی از دانه ها اشاره می كنیم :

• تخم كتان كه به دانه قناری مشهور است طبیعتی گرم دارد و حاوی انواع ویتامین و تركیبات كربو هیدرات و املاح معدنی می باشد
• تخم ارزن طبیعتی سرد و خشك دارد و دانه ایی است قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون. معمولا آن را با مخلوط تخم كتان به قناریها میدهند. به این ترتیب كه دو قسمت تخم كتان را با یك قسمت تخم ارزن مخلوط كرده و در اختیار قناریها می گذارند.
• تخم كاهو كه طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی غنی ، تامین كننده آهن ، اشتها آور ، ضد یبوست و بر طرف كننده برونشیت است.
• تخم خرفه طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی بوده و خاصیت تمییز كنندگی دستگاه گوارش و ضد انگل روده را دارد.
• تخم كلم قمری طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی مفید بوده و یك پاك كننده موثر است.
• تخم اسفرزه نیز دارای طبیعتی سرد بوده و حاوی املاح معدنی و ویتامین های مختلف می باشد.
• تخم شلغم طبیعتی گرم داشته و سرشار از ویتامین C و املاح معدنی و ضد چاقی بوده و برطرف كننده سرماخوردگی و آسم می باشد.
• تخم چغندر : این دانه معتدل می باشد و سرشار از ویتامینها و املاح معدنی بوده و خاصیت پاك كنندگی دارد.
• تخم منداب طبیعتی گرم دارد و سرشار از املاح معدنی بوده و مانع از پیچیدن تخم در شكم قناری می شود.
• تخم گشنیز طبیعتی گرم داشته و اشتها آور و ضد انگل است.
• تخم شاهدانه طبیعتی گرم دارد . پرچرب و محرك است و بهتر است در جیره غذایی قناری كمتر وارد شود.

تمامی این دانه ها برای قناریها قابل استفاده می باشند اما اگر توازنی بین مخلوط این دانه ها وجود نداشته باشد میتواند موجب بیماری پرنده گردد. دقت در تنظیم یك رژیم غذایی متعادل و استفاده از دانه های مخلوط و رعایت اعتدال در خوراندن آن ، موجب می شود تا ضمن استفاده پرنده از خواص مفید دانه ها ، به عوارض ناشی از مصرف زیاد آنها نیز مبتلا نگردد. بهتر است برای این منظور از ظروف انگشتی مخصوصی كه در فروشگاهها نیز وجود دارد استفاده كرده و در هر نوبت یك قاشق چایخوری از دانه مورد نظر به قناری داده شود.

مصرف سبزیجات و میوه های تازه نیز در جیره غذایی قناری باید وجود داشته باشد اما طبق یك برنامه منظم .
در این بخش درباره خواص و طبیعت بعضی از سبزیجات و میوه ها توضیح میدهیم:

• برگ كاهوی بدون رطوبت تامین كننده كلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست می باشد. برگ كاهو طبیعتی سرد دارد.
• برگ تازه و جوان اسفناج ،‌ طبیعتی معتدل داشته و تامین كننده آهن و ضد یبوست می باشد.
• برگ و ساقه كرفس نیز طبیعتی گرم داشته و حاوی سدیم ، پتاسیم و كلسیم می باشد و به مقدار كم به قناریها داده می شود.
• برگ گشنیز تازه طبیعتی سرد داشته و حاوی ویتامین C و A و املاح معدنی می باشد.
• برگ تیزك شاهی نیز طبیعتی گرم دارد و حاوی ویتامین C ، كلسیم و ید بوده و ضد آسم می باشد.

برگ تیزك آبی نیز همان خاصیت تیزك شاهی را دارد اما مقدار ید آن بیشتر می باشد و در درمان برونشیت و آسم بسیار مفید است.

• سیب درختی شیرین طبیعتی معتدل دارد و سرشار از ویتامینهای گوناگون بوده و در درمان یبوست و اسهال مفید است.
• گلابی طبیعتی معتدل داشته و مملو از ویتامین ها و املاح معدنی می باشد.
• پرتقال شیرین طبیعتی معتدل دارد و حاوی ویتامین C و املاح معدنی می باشد و در بهبود و درمان بیماری آسم و سرماخوردگی و برونشیت میتوان از آن استفاده كرد.
• هویج تازه طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنی و رنگدانه است كه جلا دهنده پرهای قناری می باشد.

چنانچه مقداری پوست خشك شده ی تخم مرغ را كوبیده و هر 15 روز كمی از آن را به قناریها بدهید باعث می شود تا علاوه بر صحت مزاج ، قناریها ی ماده در فصل تخم گذاری ، تخم بدون پوسته نگذارند و به یبوست نیز مبتلا نشوند.

در استفاده از سبزیجات و میوه ها باید توجه داشت كه قبل از استفاده ، آنها را كاملا شسته و تمییز كرده و ورطوبت آنها گرفته شود. سبزیجات و میوه ها باید بدون لك بوده و مانده و پلاسیده نباشند.

میوه ها و سبزیجات را میتوان هفته ای یك تا دو بار در جیره غذایی قناریها استفاده كرد.

جوانه ها كامل ترین و حیات بخش ترین غذاها هستند. دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی غنی ، كربوهیدراتها و قندهای طبیعی شده و برای مصرف قناریها و مخصوصا جوجه های یكماهه بسیار مفید هستند.
برای تهیه جوانه ها میتوانید از این دستور استفاده نمایید:

• تخم شلغم ، تخم چغندر و تخم خرفه را به مقدار كافی درون ظرف آب تمییزی بریزید . مقدار آب باید حدود نیم سانت بالاتر از سطح دانه ها در ظرف باشد. آن را حدود 24 ساعت در همان حال باقی بگذارید. معمولا دانه ها پس از این مدت آماده جوانه زدن می شوند. حال دانه ها را از آب خارج كرده ، بشویید و بر روی پارچه تمییزی بریزید و بر روی آن نیز پارچه نم دار دیگری پهن كنید به طوری كه تمامی دانه ها را بپوشاند. هر روز كمی آب بر روی پارچه بپاشید تا همواره نم دار باشد. پس از اینكه جوانه ها حدود نیم سانت رشد كردنند آنها را با آب تمییز شسته و برای جلوگیری از رشد كردن ، آنها را در پارچه ای بپیچید و درون كیسه نایلونی گذاشته و در یخچال قرار دهید. هر روز به مقدار كمی از این جوانه ها به قناریها بدهید.